تحلیل ویژگی های معماری مسجد اعظم قم؛ با نظر به همجواری با حرم حضرت معصومه سلام الله علیها

مسجد اعظم در غرب و بلا فصل مجموعه حرم حضرت معصومه در زمینی مثلثی شکل قرار دارد. و به دستور آیت الله بروجردی و توسط حسین لرزاده ساخته شده است. فرضیه این پژوهش آن است که «معماری مسجد اعظم قم در عین نوآوری، از ساختار کلی مساجد ایرانی پیروی کرده و همچنین در ترکیب و همجواری با معماری حرم حضرت معصومه تاثیر و تاثرات متقابل داشته و همنشستی معناداری بین معماری آن دو دیده می شود». به این منظور ابتدا، سیری نظری در مباحث مرتبط و نظریه های پایه تحقیق، چون: معماری اسلامی، معماری مسجد، نظریات و اصول حاکم بر معماری مساجد ایرانی، انجام شده است و سپس به تحلیل چگونگی تجلی این اصول و نظریات در کالبد و اجزا مختلف مسجد مورد مطالعه با توجه به همجواری با حرم حضرت معصومه پرداخته است. در انتها نتیجه گیری شده است که مسجد اعصم از اصولی مانند: مرکزگرایی، محور گرایی و تقارن، ترکیبات سه تاییف استفاده از اشکال دایره و مربع و ... از دیگر مساجد ایرانی پیروی کرده است و نوآوری هایی که در معماری آن دیده می شود عبارتند از: تعریف محوری متفاوت از مساجد سنتی در صحن مسجد، ایجاد کانونی متفاوت از مساجد سنتی در صحن، تعریف متفاوتی از ایوان در بدنه شمالی، شکل خاص حیاط و سلسله مراتب خاص در فرم و عناصر معماری و شکل ورود به مسجد.